«Τίποτε στη ζωή δεν είναι για να το φοβόμαστε, χρειάζεται απλά να το κατανοούμε» – Marie Curie
Η Σύμβαση της Γενεύης(1958) και η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS 1982) στην οποία συμφώνησαν περισσότερα από 150 κράτη αποτελούν την βάση οργάνωσης του διεθνούς δικαίου για τους θαλάσσιους χώρους.
Η Ελλάδα έχε υπογραψει την UNCLOS στις 10/12/1982 και την έχει επικυρώσει 21/7/1995 έχοντας διατυπώσει ρητές επιφυλάξεις για την εφαρμογή σε περίπτωση που βλάπτει κυριαρχικά δικαιώματα και εθνικά συμφέροντα. Η Τουρκία δεν έχει υπογράψει την UNCLOS.
Η UNCLOS δεν προβλέπει ενιαία μέθοδο επίλυσης διαφορών αλλά προβλέπει (άρθρο 287) τέσσερις διαφορετικούς τρόπους διευθέτησης : α) Το Διεθνές Δικαστήριο για το Δίκαιο της Θάλασσας β) Το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης γ) ένα διεθνές Διαιτητικό Όργανο γ) ένα ειδικό Τεχνικό Διαιτητικό Δικαιοδοτικό Οργανο.
Τα άρθρα της UNCLOS είναι ασαφή σε πολλά σημεία ως αποτέλεσμα συμβιβασμού αντιτιθέμενων συμφερόντων.
Η UNCLOS ορίζει:
Α) έξι θαλάσσιες ζώνες (Εσωτερικά ύδατα , Εγχώρια ύδατα , Συνορεύουσα Ζώνη , Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη -ΑΟΖ , Ηπειρωτική Υφαλοκριπίδα , Διευθνή ύδατα)
Β) δύο εναέριες ζώνες (Εθνικός Εναέριος Χώρος , Διεθνής Εναέριος Χώρος)
Τα όρια του Εθνικού Εναέριου χώρου πρέπει να συμπίπτουν με τα όρια των Εγχώριων υδάτων. Η Ελλάδα δεν έχι τηρήσει τον κανόνα αυτό καθώς το εύρος των δύο χώρων είναι διαφορετικό (10 και 6 μίλια αντίστοιχα)
Ο Χώρος αναφοράς πτήσεων FIR αποτελεί αντικείμενο της Σύμβασης Διεθνούς Αεροπλοίας (Σικάγο 1944) και δεν αποδίδει κυριαρχικά δικαιώματα (πέραν του Εθνικού εναέριου χώρου).
Το Αιγαίο σύμφωνα με το άρθρο 122 εμπίπτει στον ορισμό της ημίκλειστης θάλασσας («…περιβάλλεται από δύο η περισσότερα κράτη…») και σύμδωνα με το άρθρο 123 κράτη που συνορεύουν με κλειστές ή ημίκλειστες θάλασσες πρέπει «να συνεργάζονται για την άσκηση των δικαιωμάτων τους».
Στο Αιγαίο ,τα ελληνικά εγχώρια ύδατα έχουν καθοριστεί στα 6 ναυτικά μίλια με βάση τους νόμους 230/1936 και 187/1973. Το ίδιο εύρος έχει καθορίσει και η Τουρκία. Έτσι το Αιγαίο είναι κατά 43.7% Ελληνική επικράτεια, 7.5% Τουρκική και 48,8% διεθνή ύδατα. (Υπάρχουν και άλλοι υπλογσιμοί με μικρές διαφοροποιήσεις)
(συνεχίζεται)
Πηγή: Διεκδικήσεις του Ελληνικού και του Τουρκικού κράτους στο Αιγαίο και την Μεσόγειο. Σπύρος Λαπατσιώρας. Έκδοση : Εφημερίδα των Συντακτών.
Παροδος 